ویروس کرونا
چالشی بزرگ به نام کویید 19
اسفند 28, 1398
ویروس کرونا
نزدیک به 3 ماه است که ویروس کرونا از مبدا کشور چین شروع به گسترش کرده است و تا به امروز نزدیک به 163 کشور را مبتلا نموده و باعث شده است که این موضوع به عنوان یک چالش جهانی یا پاندمی اعلام گردد. کرونا ویروس‌ها خانواده بزرگی از ویروس‌ها هستند که بیماری‌های مختلفی را از سرماخوردگی معمولی گرفته تا سندرم حاد و شدید تنفسی ایجاد می‌کنند. کرونا ویروس‌ها برای اولین بار در سال 1965 کشف شدند و مطالعه بر روی آنها به طور مداوم تا اواسط دهه 1980 ادامه داشت. این ویروس‌ها به طور طبیعی در پستانداران و پرندگان شیوع پیدا می‌کرد. با این حال تاکنون هفت کرونا ویروس انسانی کشف شده است. آخرین نوع آنها در دسامبر 2019 در شهر ووهان چین با همه‌گیری در انسان شیوع پیدا کرد.
منشا ویروس
برخی از این ویروس‌ها خاص انسان و برخی حیوانی هستند و در میزبان خود عموماً عفونت نسبتا ضعیفی ایجاد می‌کنند اما کرونا ویروس‌هایی که در گذشته همه‌گیر شده‌اند، منشا حیوانی دارند. با توجه به نوع کرونا ویروس، علائم می‌تواند از نشانه‌های سرماخوردگی عادی تا تب، سرفه، تنگی نفس و مشکلات حاد تنفسی باشد. متاسفانه این ویروس نه تنها دستگاه تنفس بلکه ارگان‌های حیاتی دیگر بدن مثل کلیه و کبد را نیز درگیر می‌کند.
شوک اقتصادی ویروس کرونا
شوک همه‌گیری این ویروس در گام نخست کشور مبدا این ویروس یعنی چین را گرفتار کرد. بسیاری از کارخانه‌ها و مراکز صنعتی به حالت نیمه تعطیل درآمدند و موضوع گردشگری در این کشور کاملا محدود شد. با توجه به تداوم این موضوع به نظر می‌رسد میلیاردها دلار به اقتصاد چین خسارت وارد شده است اما این تنها محدود به چین نخواهد بود. مسلما کل جهان متاثر از کرونا خواهند بود و این شوک ناگهانی نه تنها بر زندگی روزمره جوامع تاثیر فراوان گذاشته است بلکه می‌تواند اثر بلندمدتی نیز بر اقتصاد کشورها و مدیریت دولتمردان داشته باشد.
شاخص‌های کلان اقتصادی جهان
امروز اقتصاد بسیاری از کشورها به صورت مستقیم و غیرمستقیم تحت تاثیر قرار گرفته است. در گزارشی که توسط رویترز منتشر گردید ترس از ویروس کرونا 5 تریلیون دلار از ارزش بازار سهام دنیا کم کرد که از بحران مالی سال 2008 نیز فاجعه بارتر بود. کرونا آنقدر قدرتمند بوده است که بازار سهام کشورهای مختلف دنیا از جمله امریکا را حدود 10% کاهش دهد و بازار سهام کشورهای اروپایی که هم اکنون مرکز کرونا هستند طی چند روز گذشته با سقوط مواجه کرده باشد. بخش‌های مختلف اقتصادی مثل گردشگری، صنعت هواپیمایی، خودروسازی، صادرات و واردات و بسیاری از بخش‌های موثر اقتصاد نیز تحت تاثیر کرونا قرار گرفته‌اند.
توصیه‌های کرونایی برای کسب و کارها
موسسه مکنزی در مقاله اخیر خود راهکارهایی را به مدیران کسب و کارها ارائه کرده است تا در شرایط بحران ویروس کرونا بتوانند بدرستی به فعالیت خود ادامه دهند. مکنزی در گزارش اخیر خود علاوه بر تحلیل شرایط موجود و ارائه راهکارهایی عملی پیش بینی کرده است که شیوع کرونا می‌تواند افت 0.3 تا 0.7 درصدی تولید ناخالص داخلی جهان در سال 2020 را موجب شود. در این گزارش 7 توصیه به کسب و کارها و شرکت‌ها ارائه می‌گردد تا تجارت آنها در تمامی زمینه‌ها با حداقل زیان مواجه گردد:
حفاظت از کارکنان
بحران کرونا به لحاظ احساسی و روحی برای برخی چالش برانگیز بوده و زندگی روزمره را به نوعی بی‌سابقه دستخوش تغییرات ساخته است. برای شرکت‌ها، تجارت همیشگی‌شان دیگر در اولویت نیست. این شرکت‌ها می‌بایست برنامه‌های دیگری را تنظیم و اجرا کنند و به نحوی از کارکنان مجموعه خود حمایت کنند که در راستای دستورالعمل‌های مراقبت‌های محتاطانه پزشکی باشد.
تشکیل تیم مقابله با کرونا
شرکت‌ها باید افرادی را از هر زمینه و تخصص لازمی در این تیم بگمارند. به‌علاوه در بسیاری از موارد، اعضای تیم باید از نقش‌های روزمره خود چشم‌پوشی کنند و اغلب زمان خود را برای مقابله با ویروس کرونا اختصاص دهند. اصول کاری مشترکی برای اغلب شرکت‌ها وجود دارند که می‌توان به لزوم حفظ سلامت و اموال کارکنان، تست استرس مالی و ایجاد برنامه اضطراری برای مواقع ضروری، نظارت بر زنجیره تامین و پاسخ سریع به بحران، پاسخ مناسب به شوک‌های بازار و افت تقاضا و در نهایت هماهنگی و ارتباط با دیگر حوزه‌های اجرایی اشاره کرد.
حفظ نقدینگی لازم برای عبور از طوفان کرونا
کسب وکارها نیاز دارند سناریو‌هایی را پیش‌بینی و در راستای سیاست‌های شرکت تهیه و تدوین کنند. برای متغیرهای حیاتی که بر درآمد و هزینه‌ها تاثیرگذار هستند، آنها می‌توانند حساب‌های مالی نظیر چرخش نقدینگی را برای هر سناریو در نظر بگیرند و محرک‌هایی را که تا حد زیادی بر نقدینگی موثر هستند را مثل کاهش هزینه‌ها شناسایی و اجرایی کنند.
تثبیت زنجیره تامین
شرکت‌ها باید مقیاس و بازه زمانی که ممکن است زنجیره تامین کالای آنها در معرض اخلال قرار بگیرد را تشخیص دهند. اغلب شرکت‌ها سریعا بر تثبیت فوری زنجیره کالا متمرکز می‌شوند. آنها همچنین باید رزرو خطوط انتقال کالا و آمادگی آنها و همچنین آماده ساختن زنجیره‌های تامین خود را در نظر بگیرند. به‌علاوه در زمانی که اخلال در زنجیره تامین ایجاد میشود، شرکت‌ها باید از این منابع در راستای تولیدات مهم‌تر خود استفاده کنند.
حفظ ارتباط با مشتریان
شرکت‌هایی که عرضه را بهتر رصد می‌کنند اغلب موفق می‌شوند، چراکه آنها در بخش اصلی مشتریان خود سرمایه‌گذاری و رفتار آنها را پیش‌بینی می‌کنند. برای نمونه در چین درحالی‌که تقاضای مصرف‌کنندگان پایین بوده، اما از بین نرفته است و مردم به‌طور وسیعی به‌سوی خرید آنلاین برای تامین تمامی کالاها و خدمات حرکت کرده‌اند. این روند همچنین شامل اطمینان از کیفیت محصولاتی که به‌صورت آنلاین فروخته می‌شوند نیز میشود.
تمرین برنامه مشخص
بسیاری از تیم‌های حرفه‌ای زمان خود را صرف فهم درست نیازهای لازم برای برنامه‌ریزی عرضه در شرایط اضطراری نمی‌کنند؛ مگر زمانی که گرفتار آن شده باشند. این جایی است که میزگرد‌ها و کارگاه‌ها می‌توانند نقش گرانبهایی داشته باشند. شرکت‌ها می‌توانند از مدل‌سازی‌هایی برای نشان دادن پروتکل فعال‌سازی در فازهای مختلف پاسخ اضطراری بهره بگیرند. باید اطمینان حاصل شود که نقش هر تیم مشخص و مجزا از دیگران است.
هدف‌گذاری
کسب وکارها به اندازه‌ای قوی هستند که ارتباطات آنها قدرتمند باشد. شرکت‌ها باید دریابند که چگونه می‌توانند به صورت حمایتی پاسخگوی تقاضاها باشند، برای نمونه با فراهم ساختن پول، تجهیزات یا تخصص حمایت خود را نشان دهند. برای مثال، چند شرکت در چین با تغییر نوع فعالیت خود به تولید ماسک و لباس مخصوص روی آورده‌اند.
نقش مدیران برای محافظت از کارمندان در مقابل کرونا
شرکت‌های بزرگ دنیا شیوه‌های مختلفی برای حفظ سلامتی کارکنان خود درمقابل ویروس کرونا و جلوگیری از گسترش بیماری به کار گرفته‌اند. به طور نمونه هلدینگ آلفابت از تمام کارمندان آمریکای شمالی خواست تا از طریق دورکاری امور مربوط به شرکت را پیش برند. شرکت‌های بزرگ دیگر نیز راهکارهای متفاوتی را برای جلوگیری از گسترش این ویروس ارائه کرده اند:
ضد عفونی‌کردن محل کار
اولین اقدامی که بیشتر سازمانها در سراسر جهان به کار بسته‌اند، ضدعفونی کردن محیط کار است. ضدعفونی نمودن تمام سطوح به ویژه سرویس‌های بهداشتی، شیرآلات، دستگیرها، صفحه کلید، صندلی و تمام سطوح مشترک نقش مهمی در جلوگیری از انتشار ویروس دارد.
درخواست از کارکنان بیمار برای استراحت
دومین قدم برای جلوگیری از گسترش ویروس کرونا، درخواست از کارمندانی است که در معرض بیماری قرار دارند یا دارای نشانه‌ها مانند سرفه هستند. سازمانها شرایطی را فراهم می‌آورند تا این افراد بدون اینکه متضرر شوند جهت جلوگیری از سرایت بیماری به سایر کارکنان در منزل استراحت نمایند.
تشویق کارمندان به دورکاری و تشکیل جلسات مجازی
دورکاری کارمندان یکی از بهترین اقدامات برای جلوگیری از گسترش ویروس کرونا است. سازمانها باید تلاش کنند تا حتی‌المقدور از تشکیل جلسات عمومی خودداری نموده و جلسات را به صورت مجازی ویدئو کنفرانس برگزار کنند.
برنامه‌ریزی برای کارکنان
مدیران سازمانها می‌بایست در صورت دورکاری کارکنان، برنامه کاری منسجمی در اختیار کارمندان قرار دهند تا از بی‌نظمی و سردرگمی آنان جلوگیری شود.
ایجاد امنیت شغلی
در صورتی که سازمانی بنا به دلایل پیشگیری از شیوع ویروس به حالت تعطیل درآمد، کارکنان باید تا حد امکان از حقوق و مزایای استحقاقی برخوردار باشند و امنیت شغلی داشته باشند. حفظ آرامش افراد در این شرایط بسیار ضروری است و نباید استرس مضاعف برای آنها ایجاد کرد.
لغو سفرهای غیر ضرور کاری
مدیران باید سفرهای غیر ضروری را تا حد امکان لغو کنند و در صورت پیش آمد سفر ضروری، دستورالعمل‌های بهداشتی لازم را به کارمندان گوشزد کنند.
در دسترس بودن کارکنان
در صورتی که در سازمان سیاست دورکاری اتخاذ نمود، کارکنان نیز می‌بایست همکاری‌های لازم را داشته و در ساعات اداری در دسترس باشند.
بحران ویروس کرونا داستانی با پایان نامشخص است. آنچه روشن است این است که تأثیرات انسانی آن در حال حاضر بسیار غم‌انگیز است. لازم است شرکت‌ها در این میان از کارکنان خود محافظت کرده و چالش‌ها و خطرات تجاری را برطرف کنند و تا آنجا که ممکن است برای کاهش شیوع بیماری کمک نمایند.
